عدالت خداوند

بسم رب الحـــــــــیدر(ع)

یکی از موضوعاتی که الان بیشتر در بین جوانان مطرح شده،عدالت خداوند است.

مثلا یکی در ایران و در جامعه شیعه بدنیا می آید ولی یک فرد دیگر در آمریکا و جامعه کفر.آیا این فردی که توی آمریکا به دنیا آمده،میره جهنم؟؟

آیا این عدالته که یکی در خانواده فقیر بدنیا می آید و یکی در ناز و نعمت؟؟؟

آیا این عدالته که یکی کلی زحمت میکشد ولی به دلیل یک سیل و یک زلزله کل سرمایه اش را از دست میدهد؟؟

آیا این عدالته که خداوند به یکی سلامتی میدهد و به یکی مریضی و سختی؟؟

آیا بعضی ها مورد شفاعت قرار میگیرند ولی بعضی ها نه؟؟ آیا این عدالته؟؟

برای اینکه این قضایا برایمان حل بشود باید به چند نکته توجه داشت:

1-تعریف عدالت: عدالت یعنی هرچیزی را سرجایش قرار دادن. به هر موجودی به اندازه ظرفیتش نعمت دادن.

باید توجه داشت که عدالت با مساوات یکی نیست.

مساوات یعنی بر فرض مثال معلمی در یک کلاس به همه دانش آموزان نمره 20 بدهد ولی عدالت یعنی معلم به هرکسی،به همان اندازه ای که تلاش کرده،نمره بدهد.

حالا اگر کسی در طول سال تحصیلی درس میخواند ولی شب امتحان مریض شد و نمره 9 گرفت،حالا معلم این نمره 9 را به 12 تبدیل کنه،عدالتش زیر سوال نمیره چون دانش آموز در طول سال تحصیلی ثابت کرده بود که شاگرد خوبی است ولی حالا شب امتحان مریض شده بود و نتونسته  امتحان را خوب بدهد.

ولی اگه یک شاگردی در طول ترم،تلاش نکند و نمره 5 بگیرد و معلم این نمره را 10 کند،این ظلم است.

دقیقا  شفاعت در قیامت هم همینطور است.

مومنی که در طول زندگی حرام و حلال خدارا رعایت کرده و به دستورات دین پایبند بوده،حالا شاید اشتباهاتی هم داشته ولی چون در طول زندگی ثابت کرده که به دستورات خدا پایبند بوده است،مورد شفاعت اهل بیت قرار میگیرد ولی صرفا به اسم شیعه بودن و محب اهل بیت بودن،کسی مورد شفاعت قرار نمیگیرد.

این دلیل نمیشود که ما هرکاری خواستیم بکنیم وبعد بگوییم که امام حسین(ع) مارا شفاعت میکند و میریم بهشت...!!

2-گاهی ممکن است به دلیل کم بودن معلومات خود، به عدالت خداوند شک کنیم.

معمولا آدمها در مسئله خیر و شرّ و بلا و ... نسبت به خود این مسائل را میسنجند.

مثلا ممکن است کسی بگوید چرا خداوند مار و عقرب را خلق کرد؟؟ اینها که آدمها را نیش میزنند و باعث میشند که صدمه به انسان بزنند!!

این سوال نشان میدهد که این مسئله را نسبت به خودش میسنجد.ممکن است مار برای ما ضرر داشته باشد ولی در چرخه طبیعت فایده های بسیار دارد.

اگر قرار بود که نسبت به خودمون مسائل را بسنجیم،مار هم باید به خدا اعتراض میکرد که چرا انسان را خلق کردی؟؟ چون اگر انسان،آب دهن خود را در دهن مار بیاندازد،مار میمیمرد.

این مسئله بسیار روشن است که اگر انسان روزه دار،آب دهنش را در دهان مار بیاندازد،مار میمیرد. حالا بخاطر این مسئله مار به خدا بگوید که چرا انسان را خلق کردی که میتواند با آب دهانش مارا بکشد؟؟

ممکن است کشاورزی کلی زحمت بکشد و محصول بکارد و موقع برداشت،باران و یا سیلی بیاید و محصولش را از بین ببرد.

این کشاورز چون فقط محصول خود را میبیند،میگوید که آیا این عدالته که من کلی زحمت بکشم ولی باران خراب کند؟؟

اگر این کشاور دید خود را گسترده تر میکرد شاید میفهمید که همین باران شاید برای اون ضرر باشد ولی برای خیلی ها سودمند است.

3-اگر زندگی عادی و یکنواخت بود،بعضی از انسان ها دچار غفلت میشدند.

بیشتر راننده ها از جادهه ای یکنواخت شکایت دارند چون باعث خواب آلودگی و تصادف میشود. برای همین در بیشتر کشورها در جاده هایی که یکنواخت است،سرعت گیرهایی ایجاد میکنند تا مسیر از یکنواختی در بیاد تا راننده دچار غفلت و خواب آلودگی نشود.

زندگی هم همینطور است.

وَ لَقَدْ أَرْسَلْنا إِلى‏ أُمَمٍ مِنْ قَبْلِکَ فَأَخَذْناهُمْ بِالْبَأْساءِ وَ الضَّرَّاءِ لَعَلَّهُمْ یَتَضَرَّعُونَ(سوره انعام آیه 42)

خداوند می فرماید: هدف از این محنتها و مصائب این بود که اینها با تضرع به درگاه خدا روی آورند و با حسن اختیار خدا رابخوانند و دلهایشان نرم گشته و از خوردن فریب در برابر جلوه های شیطان و ازاتکاء به اسباب ظاهری اعراض نمایند،پس اصابت این بلاها به نفع آن امتها بود،چون انگیزه توبه و رجوع آنها بسوی ساحت پروردگار عالم می گشت .

گاهی اوقات خداوند انسان را به یک بلا و سختی و یا مریضی مبتلا میکنه که دچار غفلت نشه و یا اگر دچار غفلت شده به سوی خدا برگردد. به نوعی این بلا و سختی تلنگری از سوی خداست.

3-گاهی خود انسان دچار بعضی از بلاها میشود.

در روایت آورده شده که بیماری های ناعلاج نشان از زیاد شدن گناه در جامعه است. و یا زنا و فحشا باعث میشود که سن مرگ پایین بیاید و جوان مرگ ها زیاد بشوند.

ظَهَرَ الْفَسادُ فِی الْبَرِّ وَ الْبَحْرِ بِما کَسَبَتْ أَیْدِی النَّاسِ لِیُذیقَهُمْ بَعْضَ الَّذی عَمِلُوا لَعَلَّهُمْ یَرْجِعُونَ(سوره روم آیه 41)

فساد در دریا و خشکی ظاهر شد به جهت کارهایی که مردم کردند، تا به این وسیله بعضی از آثار اعمال آنها را به ایشان بچشاند تا شاید باز گردند.

خلاصه تفسیر المیزان:

مراد از (فساد در زمین ) مصایب و بلاهای عمومی مانند زلزله ، خشکسالی ، قحطی ،امراض مسری ، جنگها، سلب امنیت و همه بلاهایی است که نظام جاری در عالم را بر هم می زند.می فرماید نزول این بلایا در اثر اعمال مردم و به خاطر شرکی است که می ورزند وگناهانی است که می کنند و خداوند این بلاها را ظاهر نمود تا شاید عاقبت و وبال بخشی از اعمالشان را به آنها بچشاند (در حالیکه از بسیاری از اعمال آنها نیز چشم پوشی وعفو نموده ) تا بلکه آنها از شرک و معصیت دست کشیده و به سوی توحید و اطاعت برگردند.

در روایت داریم که ندادن خمس و زکات باعث میشه که زمین،برکاتش را از مردم پنهان کند.همین بی توجهی هاست که بعضی از بلایا نازل میشود.

إِنَّ اللَّهَ لا یَظْلِمُ النَّاسَ شَیْئاً وَ لکِنَّ النَّاسَ أَنْفُسَهُمْ یَظْلِمُونَ(سوره یونس آیه 44)

مسلّما خداوند ( در گرفتار کردن مردم به عقوبت های دنیا و عذاب های آخرت ) هیچ ستمی به مردم نمی کند ، و لکن مردم بر خویشتن ستم می کنند ( که اسباب آنها را فراهم می سازند ) .

4-همانطور که ما فولاد را در آتش میگذاریم و بعد با چکش برآن میزنیم تا سخت بشود،مشکلات هم نقش آتش را برای آدم دارد. همین مشکلات و سختی ها باعث میشه که استعدادهایش شکوفا بشود.

به طور مثال اگر جنگ نبود،این وحدتی که الآن داریم را نداشتیم و کسانی مثل شهید خرازی و همت و باکری و خیلی از شهیدان دیگه کشف نمیشدند.

تاریخدان خارجی میگوید:هرکشوری وقتی میتواند پیشرفت کند که مقابل یک قدرت خارجی بایستد.

پیامبر اکرم برای آینکه بتواند هدایت مردم جهان را بر عهده بگیرد،از همان کودکی پدرش را از دست داد،کمی بعد مادرش فوت کرد و کمی بعد پدربزرگش فوت کرد...پیامبر برای آنکه پیامبر بشود باید آن سختی هارا میدید.

اگر حضرت زنیب(س) داغ مادر و داغ پدر و بعد داغ از دست دادن امام حسن(ع) و بعد در کربلا داغ از دست دادن امام حسین(ع) را نمیدید و آن صحنه ها را تحمل نمیکرد،آیا میتونست پیام عاشورا را به جهانیان برساند؟؟

اگر حضرت زینب داغ اسارت را تحمل نمیکرد آیا میتونست مسئولیت سنگین و بزرگ رساندن پیام عاشورا را به عهده بگیرد؟؟

5-خداوند طبق ظرفیت آدمها به آنها نعمت میدهد.گاهی ممکن است ما از خدا درخواست پول کنیم ولی خداوند به ما ندهد،چون خدا میداند که اگر پول به ما بدهد ما منحرف میشویم و دچار غفلت میشویم.

أَنْ تَکْرَهُوا شَیْئاً وَ یَجْعَلَ اللَّهُ فیهِ خَیْراً کَثیراً(سوره نساء آیه 19)

چه بسا از چیزى کراهت دارید و خداوند در آن نیکى فراوان قرار داده است.

ممکن است گاهی خدا نعمتی را از ما بگیرد تا قدر آن نعمت را بدانیم.

گاهی بعضی از آدمها اعتراض میکنند که چرا همسایه ما که اصلا اهل خدا و پیغمبر نیستند ولی غرق نعمت هستند و هرماه یکبار سفر خارجه میرند و هیچ مریضی و بلایی هم براشون نازل نمیشه ولی ما که نماز میخونیم همینجور باید سختی بکشیم؟؟

جوانی به حضرت موسی(ع) برخورد کرد و شروع کرد به ناسزا گفتن. رو کرد به موسی(ع) گفت اگر خدای تو قدرتمند است بگو همین الان بر من غضب کند و عذابی نازل کند!

خداوند به موسی وحی کرد که به آن جواب بگو همین الان خداوند بزرگترین عذاب را بر تو نازل کرده است ولی تو متوجه نیستی.موسی به جوان گفت:

همین که خدا بهت توجهی نمیکنه و تو را به حال خودت گذاشته بزرگترین عذاب خداست.

نقل شده است که روزی حضرت موسی در بیابان داشت حرکت میکرد که صدای ناله فردی را شنید.جلو رفت دید که فردی نابینا و فلج گوشه ای افتاده و داره زیر لب زمزمه ای میکند.چلو رفت و دید که آن فرد با آن وضع بد دارد خدا را شکر میکند.در حال عشق بازی با خدا بود.

موسی(ع) تعجب کرد. به خدا عرضه داشت که خدایا به این بنده چی داده ای که اینقدر تورا شکرگذاری میکند؟؟

به موسی(ع) وحی شد که این فرد یکی از اولیا و بندگان خوب ماست.برو از خودش سوال کن تا به جواب سوالت برسی.

موسی رو کرد به آن فرد و ازش پرسید که خدا بهت چی داده که داری اینهمه شکرگذاری میکنی؟؟

آن فرد جواب داد:درسته خدا نعمت چشم و پا را ازم گرفته،درسته قفیرم و در وضع بدی زندگی میکنم ولی در عوض خودش را بهم داده است.خدارا دارم چه غم دارم....

گاهی ممکن است خداوند براساس حکت دری را ببندد ولی درهای دیگری را باز کند.

خدا گر ز حکمت ببندد دری ، ز رحمت گشاید در دیگری

6-ممکن اس برای بعضی ها سوال شود که کسی که در آمریکا بدنیا می آید،شرایط شیعه شدن و مسلمان شدن را کمتر دارد.آیا این عدالته که یه کسی توی آمریکا به دنیا بیاد و یکی توی کشور شیعه؟؟

همانطورکه گفتیم عدالت با مساوات فرق میکند.همانطور که خداوند بر اساس ظرفیت به آدمها نعمت میدهد،بر همان اساس هم از آنها بازخواست میکند.

به طور کلی خداوند به همان اندازه ای که به انسان میدهد،به همان اندازه هم بازخواست میکند.

کسانی که در زمان خود پیامبر(ص) زندگی میکردند یکجور بازخواست میشوند و کسانی که الآن در این شرایط و بدون دیدن امام معصوم و پیامبر ایمان آوردند هم یکجور بازخواست میشوند.

ممکن است بگوییم که خب کسی که ولایت اهل بیت بهش نرسد،چطوری وارد بهشت میشود چون روایت از پیامبر داریم که کسانیکه حب اهل بیت  و ولایت اهل بیت را ندارد،بوی بهشت به مشامشان نمیرسد.

طبق گفته علامه طباطبایی دوره برزخ دوره تکامل است. کسی که در این دنیا در شرایطی بوده است که ولایت اهل بیت بهش نرسیده است،در برزخ ولایت را بهش عرضه میکنند و اون فرد با اخیتار میتواند قبول کند یا نکند.

درست است که خیلی از پاداش ها و مجازات خیلی از جنایات در این دنیا قابل اجرا نیست ولی در آن دنیا همه چی ریز به ریز حساب میشود.

7-هر که در این بزم مقرّب تر است، جام بلا بیشترش می‌دهند

نمونه و مثال برای این حرف،خود اهل بیت هستند که در عین این حال که در پیش خداوند خیلی عزیز هستند،اما باز سخت ترین بلاها را برایشان نازل شد.

 هرچه امتحان سخت تر باشد،پاداش آن هم بیشر خواهد بود.

و سرّ پیروزی در این امتحانات،صبر داشتن و راضی بودن به رضای خداست.

8-گاهی اوقات هم شاید هیچ یک از دلایل بالا نباشد...گاهی ظلمی که به فرد وارد میشود،بخاطر جامعه است...

حکومت و افرادی که در راس کارهای جامعه هستند خیلی نقش دارند.

درتاریخ داریم که وقتی امیرالمومنین علی(ع) از دنیا رفتند،هیچ فردی بی خانه نبود...عدالت در حداعلای خودش اجرا شد.

امروز هم میتونیم قبل از انقلاب و بعد از انقلاب را مثال بزنیم که به برکت این انقلاب خیلی از بی عدالتی ها و ظلم هایی که میشد،برطرف شد،هرچند هنوز مشکلاتی هست و ما منکر مشکلات نیستیم ولی باید توجه داشت که عدالت واقعی موقعی اجرا میشود که امام معصوم حکومت کند.

برای مطالعه و فهم بیشتر درباره حکومت اسلامی و ولایت فقیه به بخش "امام رضا(ع) و توطئه مامون" رجوع کنید.

یاعلی مدد