ماه رمضان و نحوه برخورد باآن-چگونه ماه رمضان با ماه‌‌‌های دیگر فرق می‌کند ؟

 

   چگونه ماه رمضان با ماه‌‌‌های دیگر فرق می‌کند ؟

  این سؤال گاهی پیش می‌آید که « مگر زمان‌‌ها با هم فرق می‌کند ؟! » این از حرف‌‌هایی است که بالاخره شیطان می‌زند . شیطان گاهی وقت‌‌ها حرف‌‌های خیلی به ظاهر علمی می‌زند که چه فرقی بین مثلاً ماه جمادی الثانی و ماه رمضان و رجب هست ؟! مگر زمان‌ها فرق می‌کند ؟!

زمان‌‌‌ها فرق نمی‌‌‌کند ، ولی حضرت حق اراده کرده است این ماه ، این خصوصیات را داشته باشد . حالا آیا تو اراده می‌‌کنی وارد این ماه شوی ؟!

آنچه تو را وارد این نعمت بزرگ می‌کند ، تویی . ببینید ، صرف اراده ورود به ماه رمضان و شروع احکام ماه رمضان ، ورود در شهرُالله یا ماه خدا است . یعنی کارِبزرگی است ، این که ظاهرش هیچ کاری نیست کار خیلی بزرگی است .

شما ببینید چند در صد از آدم‌ها هستند که اراده می‌کنند وارد ماه رمضان بشوند ؟!

از این اراده واردِ ماه رمضان شدن خیلی کار می‌آید . مثل نماز است ، شما همین که اراده می‌کنید وارد نماز بشوید ، احوالات‌تان احوال معنوی می‌شود الا اینکه خودتان بعد نماز را خراب کنید . پس اراده به پذیرش ماه رمضان و پذیرش حکم خدا ، ما را واردِ این احوالات می‌کند .

 این که ما داریم روی آن تأکید می‌کنیم به خاطر این است که گاهی سؤال می‌شود چرا در ماه‌های دیگر این احوالات نیست ؟ آیادر ماه‌‌‌‌‌‌های دیگر می‌توانی اراده کنی وارد ماه رمضان بشوی ؟ مسلم نمی‌توانی اراده کنی ، چون ماه رمضان نیست . حال اگر ماه رمضان باشد ولی شما اراده نکنی وارد آن ماه بشوی باز هم نمی‌توانی این نتایج را به دست بیاوری .

برهمین اساس است که گاهی ما حرفی را می‌گوییم ، ولی باور نداریم . یعنی می‌گوییم این ماه ، ماه رحمت و مغفرت و برکت است ، ولی باور نداریم . می‌گوییم چه فرقی با ماه‌های دیگر دارد ؟ نه ، فرق می‌کند ، چون اولاً خدا این ماه را ماه رمضان قرار داد ، ثانیاً شما اراده کردید که وارد ماه رمضان بشوید . آن قرار دادن واین اراده ، این شرایط را به وجود می‌آورد .

شَهْرُالله یعنی چه ؟ کل خطبه شعبانیه یک روایت است که راوی آن هم حضرت امیرالمؤمنین(علیه‌السلام) هستند . می‌فرمایند : « اِنَّ رَسولَ الله صلی‌الله‌علیه‌وآله : خَطَبَـنا ذاتَ یَوْمِ ، فَقالَ اَیُّـهَاالنّاس ! اِنَّهُ قَدْ اَقبَلَ اِلَیْکُمْ شَهْرُاللهِ » می‌‌‌‌گویند : یک روزی (ظاهراً همان جمعه آخر ماه شعبان است ) حضرت پیامبر خدا(صلوات‌الله‌علیه‌و‌آله)گفتند : که این ماه ، ماه خداست .- روی این واژه‌‌‌ها التفات داشته باشید خیلی حرف است – یعنی شما نفس اماره را که در این ماه ، زمین گذاشتید و خودِخدا را داشته باشید (خیلی کار از آن می‌‌‌آید ) آنگاه خودِ خدا و ماه خدا به سوی شما روی آورده .

در ماه رمضان از خدا چه بخواهیم ؟

     بعد حضرت می‌فرمایند :  1- بِالْبَـرِکَةِ 2- وَالرَّحْـمَـةِ 3- وَالْمَـغْفِرَةِ  یعنی این ماه با این سه حالت به سوی شما آمده ، حال معلوم می‌شود ما در این ماه رمضان چه می‌خواهیم .

می‌ فرماید : این ماه ، ماه خداست ، سه تا خصوصیت هم دارد . اولاً:

« بَـرِکَة » دارد ( بِرْکه جایی را می‌گویند که آب در آن باشد . یا این موهای جلوی شتر را که خیلی نرم است نیز بِرکه گویند) . یعنی یک ماهی است که با روح شما یک تماس خاص دارد ،بهتر است معنی کنیم که برای جان شما فرح انگیز است .

« وَالرَّحمـة » ، در این ماه ظهور حق با اسم « رحمت » است . رحمت شامل کافر و مؤمن می‌شود ، یعنی به گناه‌ها نگاه نمی‌‌کنند ، به این که تو هستی با « رحمت » نگاه می‌کنند .

« وِالْمَـغْفِرَةُ » خدایا ! یک ذره از مغفرتت را به ما بده ، ما مسئله‌مان حل می‌شود . شما همه‌تان دیده‌ اید که گاهی اصلاً انگار در تاریکی هستید، انگار حال ندارید. اگر آن آقا گفت که :

بُوَد آیا که درِ میکده‌ها بگشایند ؟!          گره از کار فرو بستة ما بگشایند ؟!

منظورش مغفرت است . ما در این دنیا گیر افتاده‌ایم ، باید درِ میکده‌ها را بگشایند تا گره از کار فروبسته ما باز بشود . مغفرت یعنی افق جان را آنچنان متوجه حق کردن که گناه‌ها اصلاً مزاحم ارتباط نشود و گناه را از سر راه این توجه برداشتن . در دعای ابوحمزه می‌خوانید « ذَنْبٌ مانِع » یعنی گناه مانع است ، مغفرت ، رفع آن ذنبِ مانع است و این با مغفرت حل می‌شود ، یعنی ماوراء گناهان در را برای ما باز می‌کنند . شما فکر می‌کنید بناست ما تا آخر همین طور زندگی کنیم ؟! در تاریکی ؟!

این که بینی مرده و افسرده‌ای         زان بُوَد که ترک سَرْوَر کرده‌ای

سرور را باید به اسم غفّار بخوانی  « یا غفّار » یعنی در این ماه خداوند با غفّاریتش به میدان آمده است . حضرت می‌فرمایند : در این ماهی که آمده سه تا چیز هست ، برکت ، رحمت و مغفرت . خدا به هرکس هم به اندازه اشتهایش می‌دهد .

هر چه در این راه نشانت دهند          گرنستانی ، بِه از آنت دهند

     شما بگو خدایا من هیچی نمی‌خواهم جز مغفرت تو ، مغفرت را به تو می‌دهند . به قول آن آقا که فرموده بود : بچه وقتی بهانه می‌گیرد هرچه اسباب‌بازی به او می‌دهند ، پرت می‌کند ، بعد آخرش بابا ، خودِ بچه را بغل می‌کند ، دیگر به او اسباب‌بازی نمی‌دهد . یعنی شما در این ماه ، مغفرتِ خدا را بخواهید .

ارزش ماه رمضان

     « شَهْرٌ هُوَ عِنْدَاللهِ اَفْضَلُ الشُّهُور » ماهی است که نزد خدا بالاترین ماه‌هاست .

« وَ اَیّامُهُ اَفْضَلُ الاَیّام ، وَ لَیالیهِ اَفْضَلُ اللَّیالی ، وَ ساعاتُهُ اَفْضَلُ السّاعاتِ » روزهایش بهترین روزها و شب‌هایش بهترین شب‌ها و ساعاتش بهترین ساعات است .

چرا ؟ به دو دلیل : یکی به جعلِ خدا ، یکی هم به نیت شما .

این ماه دو خصوصیت دارد : یکی اینکه خدا این ماه را ماه خودش قرار داده ، یکی هم این که شما ( با روزه ) وارد می‌شوید . روزه فریضه ، نه روزه مستحب . ان‌شاءالله می‌‌‌رسید به اینکه خیلی کار از روزه‌های فریضه می‌آید ، هرچند روزه‌های مستحب مقدمه می‌شود تا روزه فریضه به معنی کامل واقع شود .

     « وَ هُـوَ شَهْـرٌ دُعیـتُـمْ فیـهِ اِلی ضیـافَتِ اللـه » می‌فرمایند : خدا شما را در این ماه به میهمانی خود دعوت کرده است . واقعاً و جدّی روی این نکته فکر کنید . میهمانِ خدا بودن یعنی حضرت حق که جامع جمیع صفات عالیه است ، بنده‌اش را میهمان کند ، یعنی این صفات را به بنده‌اش می‌دهد - ان‌‌‌شاءالله - 

بعد می‌فرماینــد : « وَ جُعِلْتُمْ فیهِ مِنْ اَهْلِ کَرامَةِ اللـهِ » ( کرامت یکی از لغت‌هایی است که تقریباً در فارسی معادلش را نمی‌توان پیدا کرد ) می‌گوید : قرار داده است شما را در این ماه از اهل کرامت . کرامت ، مقابل دنائت است .

می‌‌گویند که اهل دنیا ، اهل دنائت‌‌اند .مقابل اهل دنیا را می‌ گویند « کـریم » . حضرت امیرالمؤمنین(علیه‌السلام) می‌فرمایند : خدا ، پیامبر(صلی‌الله‌علیه‌وآله) را در این دنیا کریم کرد که آلوده به دنیا نشود . شما در قرآن دارید « اِنَّ اَکْرَمَکُمْ عِنْدَاللـهِ اَتْـقاکُمْ » نمی‌دانیم کرامت چیست ؟ ولی هر چه متقی‌تر بشویم ، کریم‌تر می‌شویم .

حالا خوب دقت کتید . پیامبرخدا می‌فرماید که خدا در این ماه شما را از اهل کرامت قرار داده ، یعنی بالا می‌برد . در قرآن داریم ملائکه اهل کرامت‌اند « کِرامَ الْکاتِبیـن » معلوم است که در این ماه یکی از صفات بنده ، صفات مَلَک می‌شود .  مَلَک در مقام احساس بقاء و حضور حق است،ان‌شاءالله انسان هم به لطف الهی از طریق روزه چنین می‌شود . خدایا لایق‌مان کن که اهل  « کرامة الله»  شویم .

  بعد می‌فرمایند : « اَنْفاسُکُـمْ فیـهِ تَسْبیحٌ » نفس کشیدن‌هایتان در این ماه تسبیح خدا است . چرا ؟ چون اراده به روزه ، انسان را وارد عالَمی می‌کند که به جنگ نفس اماره می‌رود . حالا هر نقطه از حیاتش ، حیات تسبیحی است . همان طور که می‌دانید جنس ملائکه ، جنس تسبیح یعنی جنس توجه به حق و بزرگداشتن او و ندیدن خود است .

     خواب چه کسانی در ماه رمضان عبادت است ؟

     شما اگر ان‌شاءاللـه به برزخ تشریف بردید همان طور که می‌دانید دیگر « بَعد » ، نمی‌خواهید . درست است که بعدش قیامت است ، اما شما « بَعد » ندارید ، شب نیست که روز بشود ، روز نیست که شب بشود . خطبه‌های امیرالمؤمنین(علیه‌‌السلام) راجع به قبر را بخوانید ، قبر همان برزخ است . می‌فرماید : در برزخ همسایه‌ای نیست که آن برای ما همسایه بشود فقط آنجا « بودن » است و بناست شما به ایــن « بودن » برسید .

بناست شما در روز ، خودتان را از خیلی کارها آزاد کنید . همان طور که در دستورات داریم حتی مشغولیات دنیایی در این ماه برای خود درست کردن مکروه است ، تا جایی که می‌شود باید آدم خودش را در این ماه آزاد کند ، البته به شرطی که به حقوق دیگران ضربه نخورد . این « بودن » در ماه رمضان برای اهلش یک حالت بقاء است .

چرا می‌گویند در مسجد بنشین ؟

چون وقتی در مسجد نشسته‌ای و در مسجد هم هستی ، در این « بودن » و « بقاء » به سر می‌بری،  نه اینکه در مسجد بنشینی و در کوچه باشی . نه ، نه ، می‌گوید عکسش کن . بودن در حالت عبادت را غالب کن . یک حالت عجیبی است ! یعنی تا این حالت به آدم دست ندهد مزه خوابیدن و نشستن و عبادت کردن به انسان دست نمی‌دهد .

     بعد می‌فرمایند : « وَ نَوْمُکُمْ فیهِ عِبادَةٌ وَ عَمَـلُکُمْ فیهِ مَقْبـولٌ » خواب شما در این ماه عبادت است و اعمال و عبادات‌تان در این ماه قبول است .

چرا ؟ چون وارد روزه شده‌اید . عمده این است که ما وارد روزه بشویم آن وقت خواب‌ ما هم خوابِ کسی است که در حال بقاست . مگر نه اینکه هر خیالی که ما در بیداری داریم ، برمی‌داریم و با همان خیال می‌رویم در خواب ؟!

هر خیالی کآمد و در تو نشست            هر کجا که می‌گریزی با تو هست

تو نتانی زان خیالت وارهــی             یا بخُسبی تا ازآن بیرون جهـــی

    هر خیالی دارید همین طوری برمی‌دارید و می‌بریدش در خواب . ان‌شاءالله شما در این ماه با اراده به روزه گرفتن ، خیالِ باقی به بقای حق و حاضر در محضر حق دارید ، همین را برمی‌دارید و به خواب می‌روید ، یعنی رمضانی که بخوابید ، خواب‌تان هم عبادت است .

ادامه دارد...

یاعلی مدد