ماه رمضان و نحوه برخورد باآن-چگونه سیر داشته باشیم؟؟

     چگونه سیر داشته باشیم ؟

     بعد می‌فرمایند : « وَاحْفَظُوا اَلْسِنَتَکُمْ » زبان‌های خود را نگه دارید . این زبان اگر حرّافی کند ، دل مشغول می‌شود ، دلی که مشغول شد سیر ندارد ، یعنی گرفتار الفاظ خود شده و روح او آزاد نیست که به عوالم غیب سر بزند و چیز گیر بیاورد .

     « وَغَضُّوا عَمّا لا یَحِلُّ النَّظّرُ اِلَیْهِ اَبْصارَکُمْ ، وَ عَمّا لا یَحِلُّ الْاِسْتِماعُ اِلَیْهِ اَسْماعَکُمْ » می‌فرمایند : « آن چیزی که باید نبینید ، نبینید چشم خود را در کنترل بگیرید . آن چیزی که شنیدنش ،  حرام است ، نشنوید » خدا کمک‌مان کند اگر می‌خواهیم ماه رمضان ، ماه صعود ما باشد دیگر حضرت راه را نشان‌مان داده‌اند نباید بنشینیم و کوتاه بیاییم . به خصوص توصیه ما این است که در این روزها سعی بکنید در جاهایی که قلب و ذهن‌تان به مسائل جزیی زود گذر مشغول می‌شود ، وارد نشوید ، واقعاً وارد نشوید حتی اگر کسی هم بالای منبر می‌خواهد ما را با مسائل جزئی زود گذر مشغول کند ، راحت بلند شوید و بروید . حیف من و شماست که این روزهای ماه رمضان‌مان را از دست بدهیم .

« وَ تَحَنَّـنُوا عَلی اَیْتامِ النّاسِ ، یُتَهَـنَّنْ عَلی اَیْتامُکُمْ » به یتیم‌های مردم محبت کنید تا به یتیم‌هایتان محبت شود ، چنین محبتی آثار وصفی بسیار زیادی دارد .

     چه کسانی از گناهان خود با خبرند ؟

    « وَ تُوبُوا اِلَی‌اللهِ مِنْ ذُنُوبِکُمْ » خیلی عجیب است ! شما متوجه باشد دو تا نکته دارد . اولاً اگر از گناهان توبه کردید تازه می‌فهمید گناه دارید . ثانیاً : وقتی که متوجه گناهان‌تان شدید ، توبه می‌کنید . مثل این است که وقتی آدم همین طور در خانه‌اش نشسته است و حالِ درس خواندن ندارد ، فکر می‌کند اصلاً کتابی نیست که بخواند ، وقتی یک کتاب خواند متوجه می‌شود که وای چه‌قدر کتاب هست که بخواند !  توبه هم عیناً همین طور است .

اول که آدم می‌خواهد توبه بکند می‌گوید : آخر چه گناهی کرده‌ام که توبه کنم ؟ ! بعد که توبه کرد و گفت : الهی العفو ، تازه خدا نشانش می‌دهد که آن‌جا پایت را روی کفش مردم گذاشتی ، آن‌جا بی‌محلی کردی ، آن‌جا طرف را سبک کردی ، آن‌جا خودخواهی کردی . مگر گناه چیست ؟ گناه که فقط این نیست که برویم سرِکسی را جدا کنیم ، « هرچه شما زلال شوید ، گناهان‌تان را بیشتر حس می‌کنید ، و وقتی توبه کنید گناهان‌تان را می‌شناسید » .

      بد نیست قضیه‌ای را همین جا بگوییم : شاگردهای آقای ملارجبعلی خیاط می‌گویند که با هم تصمیم گرفتیم با حاج‌آقا به کوه « بی‌بی شهربانو» برویم و نیایش و مناجات کنیم ، بنا شد نان و پنیر و خیار هم ببریم آن بالا بخوریم و عبادت کنیم . نان و پنیر و خیار را خریدیم و یک مقداری نمک از بساط فروشنده برداشتیم و رفتیم . بعد که  با آقا شروع به نیایش کردیم ، دیدیم آقا گفتند : بلند شوید برویم . گفتیم : چرا ؟ گفتند : بروید پول نمک‌ها را بدهید و بیایید ، نمی‌توانید نیایش کنید . یعنی آن که اهل دل بود یک مرتبه متوجه شد به خاطر نمکی که از بساط مغازه‌دار برداشته بودند ، دارند عقب عقب می‌روند .

حالا بفرمایید ما چه‌قدر از این مشکلات داریم ؟! یعنی ببینید پیغمبر ما دارند می‌فرمایند : « تُوبُوا اِلَی‌اللهِ مِنْ ذُنُوبِکُمْ » آن ارحم‌الراحمینی خدا از دست‌تان نرود ولی یادتان باشد خودشان گفتند : بروید پول نمک‌ها را بدهید ، پس می‌خواهند توبه ما را قبول کنند وگرنه هیچ اعتنایی به شما نمی‌کردند . به قلب‌مان می‌اندازند که ببین فلان جا سربه سر مردم گذاشتی . یعنی برو این مسأله را حل کن و بیا ، می‌خواهیم به تو توجه کنیم .

 بهترین شرایطی که خدا به بنده‌اش نظر می‌کند

 « وَارْفَعُوا اِلَیْهِ اَیْدِیَکُمْ بِالدُّعاءِ فی اَوْقاتِ صَلَواتِکُمْ فَاِنَّها اَفْضَلُ السّاعاتِ یَنْظُرُاللهُ عَزَّوَجَلَّ فیها بِالرَّحْمَةِ اِلی عِبادِهِ » می‌فرمایند : در وقتی که می‌خواهید نماز بخوانید (منظور بعد از نماز است ) دست‌هایتان را بالا ببرید که بهترین اوقات و شرایطی که خدا از سر رحمت به بنده‌‌اش نظر می‌کند در همین وقت است . دستور پیامبر است عمل کنید نتیجه‌اش را ببینید .

     « وَ یُجیـبُهُـم‎ اِذا ناجُوهُ ، وَ یُلَبّیـهِمْ اِذا نادُوهُ ، وَ یَسْتَجیـبُ لَهُمْ اِذا دُعُوهُ » می‌فرمایند که وقتی دعا می‌کنی ، دعایت را اجابت می‌کند . وقتی ندا می‌دهی ، به شما لبیک می‌گوید . وقتی که می‌خوانیدش ، استجابت می‌کند . می‌فرمایند : در این شرایط حتماً این کار را می‌کند ، عمده آن است که از این شرایط استفاده کنیم . این ها راههای ساده ولی پرنتیجه‌ای است ، مواظب باشید سادگی آن موجب نشود که از اهمیت آن غافل بمانیم .

 از این دستورالعمل ، بالاتـر ؟!

« اَیُّهَاالنّاسُ ! اِنَّ اَنْفُسَکُمْ مَرْهُونَةٌ بِاَعْمالِکُمْ ، فَفُکُّوها بِاسْتِغْفارِکُمْ وَ ظُهُورَکُمْ ثَقیلَةٌ مِنْ اَوْزارِکُمْ ، فَخَفِّفُوا عَنْها بِطُولِ سُجُودِکُمْ » دو تا دستور است .یکی می‌فرمایند : مردم ! گرفتارید ، گرفتار عمل‌هایتان هستید . مثلاً ما یک چیزی را رهن می‌دهیم و مقداری پول می‌گیریم ، بعد تا پول را به آنها ندهیم آن چیز را به ما نمی‌دهند ، رهن همین است .

می‌فرماید : شما گرفتار و رهن اعمال‌ تان هستید و نمی‌دانیم حالا نمازهایی را که ما تندتند خوانده‌ایم یک مقدارسهل انگاری کرده‌ایم را چه کار کنیم ؟! می‌فرماید : راه دارد ، استغفار کنید ، همان طلب غفران . «  فَفُکُّوها بِاسْتِغْفارِکُمْ » دستورالعمل از این بالاتر ؟! می‌فرماید : استغفار کنید . استغفار یک حال عجیبی است.  اولاً باید برسی به اینکه گرفتار اعمالت هستی . ثانیاً به خدا خیلی اعتماد داشته باشی ، بدانی خدا کار نشد را هم عملی می‌کند . بعد هم بخواه که خدایا ! کارِ نشد را بکن . یعنی خدایا کاری که از دست من برنمی‌آید و من نمی‌توانم ، تو بکن . خدایا من نمی‌توانم کاری بکنم که دلم راحت با تو ارتباط داشته باشد ، نمی‌توانم . اما می‌دانم که اگر از تو بخواهم تو می‌توانی .

      « فَاسْتَغْفِرُالله » خدایا ! من از تو می‌خواهم ، طلب می‌کنم که خدایا غفران به من بدهی . غفران را هم گفتیم که یعنی همه موانع عقب برود ، من بمانم و تو . « وَ اَتُوبُ اِلَیْـهِ » ومن هم که آمده‌ام . البته این‌ها خیلی بحث می‌برد ، ولی بالاخره حداقل ما آن طور که خدا به دل‌مان انداخته است استغفار بکنیم .

پیامبر خدا(صلوات‌الله‌علیه‌وآله) می‌فرمایند : « هر روز قلبم گَرد می‌گیرد ( به همین تعبیر) و هفتاد بار استغفار می‌کنم تا غبار و گَردش برود » خیلی روی این مطلب فکر کنید .

پس اولاً قلب پیامبرِ خدا هم گرد می‌گیرد . حالا قلب پیامبر را گرد می‌گیرد و قلب ما را ظلمت . بعد می‌فرمایند : استغفار برطرفش می‌کند . این‌قدر از استغفار کار می‌آید ! البته به شرط اعتماد به حضرت حق .

     بعد می‌فرمایند : پشت‌های‌تان به جهت گناهان سنگین است و سنگینی‌هایی  برای خودتان به وجود آورده‌اید « ظُهُورَکُمْ ثَقیلَةٌ مِنْ اَوْزارِکُمْ ، فَخَفِّفُوا عَنْها بِطُولِ سُجُودِکُمْ » با طول سجود ، سبک‌اش کنید . احتیاج نیست بحث کنیم . خودتان سعی کنید در سجود به امید اینکه سنگینی‌های شما کم شود ، دل‌تان را ان‌شاءالله به حضرت حق بسپارید . پس دوتا کار شد ، استغفار کنید و سجدة طولانی . این دو دستورالعمل در طول ماه رمضان زمینه‌اش فراوان و نتیجه‌اش بسیار زیاد است .

     راه رهایی از آتش قیامت

     « وَاعْلَمُوا اَنَّ اللهَ جَلَّ ذِکْرُهُ ، اَقْسَمَ بِعِزَّتِهِ اَنْ لا یُعَذِّبَ الْمُصَلّینَ وَ السّاجِدینَ  وَ اَنْ لا یُرَوِعَهُمْ بِالنّارِ یَوْمَ یَقُومُ النّاسُ لِرَبِّ الْعالَمینَ » پیغمبر دارند راه را نشان می‌دهند . می‌فرمایند : مردم ! خدا به عزتش قسم خورده است که نمازگزارها و ساجدین را به آتش قیامت نمی‌ترسانم . آن وقتی که همه در محضر حق‌اند ، من نمازگزارها و ساجدین را ، یعنی کسانی که صفت شاخص‌شان سجدة طولانی است ، از آتش قیامت « لا یُرَوِعَهُمْ » ( رَوع = ترس ) نمی‌ترسانم . می‌فرماید : نمازگزاران و ساجدین را نه عذاب می‌کنم و نه می‌ترسانم در روزی که همه در صحرای محشر در مقابل رب‌العالمین روی پا ایستاده‌اند و همه نگران عذاب آتش‌اند ، تأمل بفرمایید که این مسئله چه هدیه بزرگی است .

     راه بخشش گناهان

          « اَیُّهَاالنّاسُ مَنْ فَطَّرَ مِنْکُمْ صائِماً مُؤْمِناً فی هذَاالشَّهْرِ کانَ لَهُ بِذلِکَ عِتْقُ رَقَبَةٍ وَ مَغْفِرَةٌ لِما مَضی مِنْ ذُنُوبِه » می‌گوید : اگر بتوانی در این ماه ، مؤمنِ روزه‌داری را افطاری بدهی ، خدا با تو دو کار می‌کند . اولاً: مثل این است که یک بنده آزاد کرده‌ای، ثانیاً : این کار مغفرت از گناهان را سبب می‌شود .

     در شرح حال امام(ره) با آیت‌الله بهجت داریم که « ظاهراً احمدآقا فرموده بودند گاهی که یک مشکلی پیش می‌آمد امام (ره) می‌فرمودند که بروید به آیت‌الله‌بهجت بگویید که چه کار کنیم ؟ آقا می‌فرمودند که یک گوسفند بکشید و به فقرا بدهید مشکل‌تان حل می‌شود » .از این موارد هم زیاد داریم . اطعام نیز همین طور است ، مشکل گشاست . نفسِ اطعام خیلی ثواب دارد چه برسد به اطعام در ماه رمضان به صائم مؤمن . البته همین طور که اطعام ثواب دارد اطعام خوردن و دعوت مؤمنین را پذیرفتن هم ثواب دارد

     چند تا چیز را مواظب باشید « پیامبر(صلوات‌الله‌علیه‌وعلی‌آله) می‌فرمایند : نسبت به امامی که در نماز به آن اقتدا می‌کنید توجه داشته باشید » پیامبر(صلوات‌الله‌علیه‌وآله) می‌فرمایند  مگر می‌شود به هرکسی اقتدا کرد ؟! این‌که شنیده‌اید می‌گویند امام جماعت را بشناسید ، نه این‌که مثلاً شناسنامه‌اش را ببینید که اسمش چیست ؟

می‌فرمایند : « اِنَّ اَئْمّـتُکُمْ وَفْدُکُمْ اِلَی الله ِ فَانْظُروا مَن تُوفِدوُنَ فی دینکُمْ وَ صَلَواتِکُمْ » (وسائل ج 8 ص 347) می‌فرمایند : آن امامی که جلوی شما می‌ایستد ، رسولِ شماست به سوی خدا ، بشناسید و پشت سرش بایستید . از این مسأله‌ها زیاد داریم . یکی از چیزهای دیگری که می‌گویند باید بشناسید طعام است ،  « فَالْیَنْظُرِ الاِِنْسان اِلی طَعامِه» باید بدانیم این از کجا آمده است ؟ این‌ها معترضه است ، چون حیف است روزه‌هایتان را خراب کنید ، حیف است . آخر چه‌کار دارید ؟ نان و پیاز خانه‌تان را بخورید و سربه سر خودتان هم نگذارید .

     از آن طرف می‌فرمایند : اگر می‌خواهید دل‌تان زلال بشود اطعام بدهید به خصوص به ارحام‌تان . ببینید « وَ مَغْفِرَةٌ لِما مَضی مِنْ ذُنُوبِه» می‌خواهید دل‌تان با پاک شدن از گناهان زلال شود ؟ اطعام بدهید . می‌خواهید یک بنده‌ای را آزاد کنید ؟ می‌دانید بنده آزادکردن یعنی چه ؟  این‌ها بحث می‌خواهد ، خیلی عجیب است ! می‌فرمایند : شما گرفتار خودتان هستید ، حال که گرفتار گناهان هستید دل‌تان می‌خواهد از این زنجیر گناه‌ها آزاد بشوید ؟ بسیار خوب ، یک بنده آزاد کنید تا از زنجیر گناه‌ها آزاد بشوید . حالا بنده نیست ، اطعام بدهید ، مثل این‌که بنده آزاد کرده‌اید از این اطعام کار می‌آید . بعد در این‌جا مردم پرسیدند که یا رسول‌الله ! آخر ما که نداریم . فرمودند : بسیار خوب ، با یک خرما « وَلَوْ بِشِقِّ تَمْرَةٍ » و یا یک لیوان آب ، این‌ها هم هست ، این‌ها را رعایت کنید . حالا نمی‌دانیم چه‌قدر باید رعایت بکنید، ولی ظاهراً این‌طوری است . باید در طعام دادن و طعام خوردن این روزها بشیتر دقت کرد.

ادامه دارد...